- 1 kwietnia 2022
Nowy system zaczyna obowiązywać od dzisiaj. Popularny system opustów został zastąpiony nowym modelem – net-billingiem. Dlaczego wprowadzano zmiany? Kogo obejmie nowy model rozliczeń? Na czym polega system sprzedażowy? Wyjaśniamy.
- Przyczyny zmian w modelu rozliczeń prosumentów
- Czym jest net-billing?
- Zasady funkcjonowania net-billingu
- Kogo obejmie net-billing?
- Etapy wdrażania systemu net-billingu
- Ile zyska prosument w nowym systemie?
Według danych Agencji Rynku Energii na koniec stycznia 2022 roku, w Polsce było już 866 945 prosumentów OZE, którzy produkują energię na własny użytek w mikroinstalacjach o łącznej mocy 6 123,26 MW (na koniec 2015 roku było ich zaledwie 4 tys.). Instalacje prosumenckie stanowią 10,8 proc. ogółu mocy wytwórczych oraz 35,1 proc. mocy OZE w Polsce. Rynek energetyki prosumenckiej jest więc jednym z filarów transformacji energetycznej w Polsce. Nasz kraj znajduje się w czołówce najbardziej rozwijających się rynków fotowoltaiki w Europie.
Co wpłynęło na tak dynamiczny rozwój segmentu prosumenckiego w Polsce? Najczęściej wskazuje się na taniejącą technologię, programy wsparcia jak Czyste Powietrze, Mój Prąd czy Agroenergia, oraz – najważniejszy czynnik – system opustów, z którym dzisiaj oficjalnie się żegnamy. Zakłada on rozliczenie prosumenta z wyprodukowanej energii na korzystnych warunkach – wówczas nie ponosi on praktycznie żadnych opłat, a nadwyżki energii może „wprowadzić” do sieci elektroenergetycznej i odebrać ją w postaci niższych rachunków. Ten model został zastąpiony net-billingiem. Co musisz wiedzieć jako prosument o nadchodzących zmianach?
Spis treści:
Dlaczego wprowadzane są zmiany systemu rozliczania prosumentów?
Przypomnijmy, że system opustów został wprowadzony na mocy nowelizacji ustawy z dnia 22 czerwca 2016 r. o OZE, która weszła w życie z dniem 1 lipca 2016 roku. Celem zmian było wsparcie rozwoju rynku prosumenckiego w Polsce. Warto także wspomnieć, że polscy decydenci zapowiadając rok temu zmiany w systemie rozliczeń wyjaśniali, że system opustów spełnił już swoją rolę i przyszedł czas na kolejny etap rozwoju prosumenta (można trafić na określenie prosument 2.0).
Ostatecznie zmianę systemu rozliczeń wprowadzono w ramach nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii z dnia 29 października 2021 roku, przyjętej ostatecznie przez Sejm w dniu 2 grudnia 2021 roku. Ma to ułatwić właśnie system net-billingowy, który zapewni możliwość przyłączania do sieci większej liczby prosumentów, którzy staną się aktywnymi uczestnikami rynku energii poprzez możliwość magazynowania i sprzedaży nadwyżek energii oraz zarządzaniem autokonsumcją.
Wymóg wprowadzenia nowego modelu nakazują regulacje unijne tzw. Dyrektywa rynkowa oraz Dyrektywa RED II. Ponadto nowy system zapewni bezpieczeństwo pracy systemu elektroenergetycznego w Polsce oraz otworzy prosumentów na nowe modele biznesowe.
Czym jest net-billing?
Net-billing zakłada wartościowe rozliczanie nadwyżek energii, w ramach którego prosument będzie ponosił koszty w postaci opłaty dystrybucyjnej zmiennej. Natomiast zostanie zwolniony z obowiązku odprowadzania podatku dochodowego PIT, akcyzy i VAT. Prosument zostaje objęty nim na okres 15 lat, natomiast nadwyżki będzie mógł rozliczyć w ciągu 12 miesięcy.
Zasady funkcjonowania net-billingu
W net-billingu prosument staje się aktywnym uczestnikiem rynku energii poprzez zwiększenie autokonsumpcji energii elektrycznej, zarządzanie, magazynowanie oraz jej sprzedaż po cenach rynkowych z Rynku Dnia Następnego (RDN). Prosument w ramach net-billing będzie działał w trzech obszarach:
1) Autokonsumpcja
– zużycie energii wyprodukowanej w PV na bieżące potrzeby
– energia autokonsumowania nie podlega opłatom i podatkom
2) Energia wygenerowana przez prosumenta i wprowadzona do sieci elektroenergetycznej
– prosument otrzymuje wynagrodzenie za każdą kWh wprowadzoną do systemu
– podstawą wyceny energii jest jej wartość w oparciu o rynkowe cen energii
– wartość energii stanowi depozyt prosumenta, który zostanie przypisany do konta prosumenta
3) Energia kupiona i pobrana z sieci
– koszt zakupu energii przez prosumenta uwzględnia taryfę sprzedawcy
– prosument płaci opłatę dystrybucyjną zmienną dla wolumenu pobieranej energii
– koszt pobrania energii może być pokryty ze środków zgromadzonych na koncie prosumenta
Każdemu nowemu właścicielowi mikroinstalacji OZE zostanie przypisane indywidulane konto prosumenta, dzięki któremu będzie rozliczał nadwyżki energii i pobraną energię. Warto także wiedzieć, że kwota środków będąca depozytem prosumenckim będzie rozliczana na koncie prosumenckim przez 12 miesięcy od dnia przypisania jej jako depozyt.
Kogo dotyczy net-billing?
Nowy system rozliczeń obejmuje wyłącznie nowych prosumentów, którzy wejdą na rynek od 1 kwietnia 2022 roku. Do tego czasu wszyscy prosumenci rozliczający się w systemie opustów zachowają swoje prawa przez 15 lat, zgodnie z dotychczasowymi ustaleniami. Każdy prosument zachowa także dobrowolność przejścia na nowy system według uznania.
Aby prosument mógł zostać w systemie opustów, musiał do 31 marca złożyć kompletne zgłoszenie do OSD o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej.
Etapy wdrażania systemu net-billingu
Sam system net-billingu będzie wprowadzany etapami.
1.04.2022 – 30.06.2022
Nowy prosument będzie przez pierwsze trzy miesiące rozliczał się w systemie opustów w ramach okresu przejściowego do 30 czerwca 2022 roku. Na koniec czerwca nadwyżki energii będą rozliczone według średniej miesięcznej ceny energii z czerwca 2022 roku.
1.07.2022 – 30.06.2024
Prosument po okresie przejściowym przechodzi automatycznie do systemu net-billingowego. Nadwyżki energii będą rozliczane według średniej ceny rynkowej energii występującej w poprzednim miesiącu
Od 1.07.2024
Prosument będzie rozliczał wartość nadwyżki energii z zastosowaniem taryf dynamicznych oraz według cen energii w ujęciu godzinowym. Cenę będzie wyznaczał operator Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE). Ponadto 1 lipca 2024 zacznie funkcjonować w tym celu Centralny System Informacji Rynku Energii (CSIRE)
Ile zyska prosument w nowym systemie?
Często pojawiają się pytania wśród naszych klientów, na ile korzystny dla prosumentów będzie nowy system rozliczeń. Orientacyjne wyliczenia przedstawiło Ministerstwo Klimatu i Środowiska. W porównaniu do gospodarstwa domowego, które nie posiada fotowoltaiki, prosument zaoszczędzi około 1500-1700 zł na rachunkach za energię. To zapewni o 50-60 proc. mniejsze opłaty za prąd. Szacunki uwzględniają prosumenta posiadającego instalację o mocy 4,5 kWp po przejściu na grupę taryfową G12, który skorzystał także z dotacji Mój Prąd i ulgi termomodernizacyjnej. Rachunki za prąd wówczas mogą oscylować na poziomie 300-500 zł rocznie.
Na koniec warto powtórzyć, że fotowoltaika w dalszym ciągu będzie opłacalna. Jeśli masz pytania skonsultuj się z nami. Nowy system net-billingowy jest kolejnym etapem rozwoju energetyki prosumenckiej w Polsce. Pamiętaj, że w dalszym ciągu montaż mikroinstalacji fotowoltaicznej będzie opłacalny dla prosumenta. Jeżeli rozważasz inwestycje w fotowoltaikę, skontaktuj się z naszym konsultantem. Przedstawimy ofertę, wyliczymy korzyści oraz zaprojektujemy system fotowoltaiczny odpowiedni do Twoich potrzeb.
Źródła: